Army Day 2025: ಜನವರಿ 15ರಂದು ಯಾಕೆ ಸೇನಾ ದಿನ?: ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ 77 ವರ್ಷಗಳ ಹಾದಿ

Team Udayavani, Jan 15, 2025, 11:24 AM IST

ಪ್ರತಿವರ್ಷವೂ ಜನವರಿ 15ರಂದು ಭಾರತ ತನ್ನ ಸೇನಾ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ, ಭಾರತೀಯರು ಹೆಮ್ಮೆಪಡುವ ಮತ್ತು ಸೇನೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ ಸಂದರ್ಭವಾಗಿದೆ. ಸೇನಾ ದಿನ ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸೇನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ, ಮತ್ತು ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಗೌರವ ಹೊಂದಿರುವ ಸೇನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಶೌರ್ಯ, ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ಸರಿಸಾಟಿಯಿಲ್ಲದ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ದಿನವಾಗಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ತನ್ನ 77ನೇ ವರ್ಷವನ್ನು ಆಚರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದು, ಈ ವರ್ಷದ ಆಚರಣೆಗಳು ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಈ ವರ್ಷದ ಆಚರಣೆ, ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಕುರಿತು ಅದರ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಿದೆ.

ಜನವರಿ 15ರಂದು ಯಾಕೆ ಸೇನಾ ದಿನ?

ಜನವರಿ 15 ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ವ ಹೊಂದಿರುವ ದಿನವಾಗಿದ್ದು, ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಈ ದಿನವನ್ನು ಸೇನಾ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. 1949ರ ಜನವರಿ 15ರಂದು, ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಜನರಲ್ ಕೊಡಂದೆರ ಎಂ ಕಾರ್ಯಪ್ಪನವರು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಕೊನೆಯ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಇನ್ ಚೀಫ್ ಆಗಿದ್ದ ಜನರಲ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಬುಚರ್ ಅವರಿಂದ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆ ರಕ್ಷಣಾ ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ವಾಯತ್ತ ಆಡಳಿತದತ್ತ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡುತ್ತಿರುವುದರ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತು.

‘ಆತ್ಮನಿರ್ಭರತೆ’ಯತ್ತ (ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ) ಭಾರತದ ಹೆಜ್ಜೆ

1949ರ ಬಳಿಕ, ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ಸಾಗಿಬಂದ ಹಾದಿ ಒಂದು ಅಸಾಧಾರಣ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಯಾಣವಾಗಿದೆ. ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ತನ್ನ ರಕ್ಷಣಾ ಉಪಕರಣಗಳಿಗಾಗಿ ವಿದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಅಪಾರ ಅವಲಂಬನೆ ಹೊಂದಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಬಳಿಕ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ರಕ್ಷಣಾ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯತ್ತ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಟ್ಟಿತ್ತು. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ‘ಆತ್ಮನಿರ್ಭರತೆ’ಯ ಪ್ರಯತ್ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಇದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಬಲವಾದ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾದ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ, ಅದು ತನ್ನ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ ಮತ್ತು ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡುವ ದೂರದೃಷ್ಟಿ ನೆರವಾಗಿತ್ತು.

ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಸಾಧನೆಯತ್ತ ಇತ್ತೀಚಿನ ಹೆಜ್ಜೆಗಳು

ಸ್ವದೇಶೀ ಆಯುಧ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು: ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ದೇಶೀಯ ನಿರ್ಮಾಣದ ಆಯುಧ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಬತ್ತಳಿಕೆಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಡೆದ ನಾಗ್ ಎಂಕೆ 2 ಆ್ಯಂಟಿ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಗೈಡೆಡ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ಯಶಸ್ವಿ ಪರೀಕ್ಷೆ, ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಲೈಟ್ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ (ಎಎಲ್ಎಚ್) ಧ್ರುವ್ ಸೇರ್ಪಡೆ, ಮತ್ತು ಅರ್ಜುನ್ ಮೇನ್ ಬ್ಯಾಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಕ್ (ಎಂಬಿಟಿ) ಸೇರ್ಪಡೆ ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ.

‘ಮೇಕ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ’ ಉಪಕ್ರಮಗಳು: ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಮೇಕ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ ಯೋಜನೆ ಭಾರತದ ದೇಶೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗ ನೀಡಿದ್ದು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಆಯುಧಗಳು, ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಉಪಕರಣಗಳ ಪೂರೈಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ.

ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮತ್ತು ಜಂಟಿ ಯೋಜನೆಗಳು: ಭಾರತ ಈಗ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವರ್ಗಾವಣೆ ನಡೆಸಲು ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಡನೆ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಹೊಂದಿ, ಆಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಪಡೆದು, ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ.

ಆರ್&ಡಿ ಕಡೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನ: ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳತ್ತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೂಡಿಕೆ ನಡೆಸುವುದರಿಂದ, ರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ನಾವೀನ್ಯತೆ ಸಾಧಿಸಿ, ಅತ್ಯಂತ ಆಧುನಿಕ ಅಯುಧ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.

ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರಿಡಾರ್‌ಗಳು: ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರಿಡಾರ್‌ಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ ರಕ್ಷಣಾ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ವಿಶೇಷ ವಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ, ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿ, ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

ಸೇನಾ ದಿನಾಚರಣೆ 2025: ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಸಂಭ್ರಮಾಚರಣೆ

ಈ ವರ್ಷದ ಸೇನಾ ದಿನಾಚರಣೆ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪುಣೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿದ್ದು, ಈ ಆಚರಣೆ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಮಿಲಿಟರಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಿದೆ. ಪುಣೆಯ ಬಾಂಬೆ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಗ್ರೂಪ್ ಆ್ಯಂಡ್ ಸೆಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ಪಥ ಸಂಚಲನದಲ್ಲಿ, ಕೆ9 ವಜ್ರ – ಟಿ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಹವಿಟ್ಜರ್, ಪಿನಾಕಾ ಮಲ್ಟಿ ಬ್ಯಾರಲ್ ರಾಕೆಟ್ ಲಾಂಚರ್ ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳಿಸಿರುವ ಸ್ವಾರ್ಮ್ ಡ್ರೋನ್‌ಗಳು ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಳ್ಳಲಿವೆ.

ಮಿಲಿಟರಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಜೊತೆಗೆ, 2025ರ ಸೇನಾ ದಿನಾಚರಣೆ ಭಾರತದ ಗಡಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ವೀರ ಯೋಧರ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ದೇಶಕ್ಕೆ ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಪ್ರಜೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಸಮವಸ್ತ್ರ ಧರಿಸಿ, ದೇಶದ ಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಾಣವನ್ನೇ ಪಣವಾಗಿಡುವ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಯೋಧರಿಗೆ ನಮ್ಮ ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವ ದಿನವಾಗಿದೆ.

ಭಾರತ ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಸಾಧಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡುತ್ತಿದ್ದು, 2025ರ ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆಮ್ಮೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಯೋಧರಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಗೌರವದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಈ ದಿನ ಭಾರತದ ಶಕ್ತಿ, ಧೈರ್ಯ, ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವದ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಬದ್ಧತೆಯ ಸಂಭ್ರಮಾಚರಣೆಯೂ ಆಗಿದೆ.

(ಈ ಲೇಖನದ ಬರಹಗಾರರು ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತ ವಿಜ್ಞಾನ ಬರಹಗಾರರು, ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣೆ, ಏರೋಸ್ಪೇಸ್, ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಕರಾಗಿದ್ದು, ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಜರ್ಮನಿಯ ಎಡಿಡಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಜಿಎಂಬಿಎಚ್ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಎಡಿಡಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಂಪೊನೆಂಟ್ಸ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಸಂಸ್ಥೆಯ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ನೀವು ಗಿರೀಶ್ ಲಿಂಗಣ್ಣ ಅವರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಇಮೇಲ್ ವಿಳಾಸ: [email protected])

*ಗಿರೀಶ್ ಲಿಂಗಣ್ಣ
(ಲೇಖಕರು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ವಿಶ್ಲೇಷಕ)