Occupational therapy: ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿ

Team Udayavani, Nov 19, 2023, 8:05 AM IST

ಈ ಲೇಖನವು ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿ ಕುರಿತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಕಿರು ಬರಹವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಅರ್ಥವೇನು? ಇದು ನಮಗೆ ಏನು ಮಾಡಬಹುದು? ಇದು ಅನ್ವಯಿಸುವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಥೆರಪಿಗಿಂತ ಹೇಗೆ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿ ಎಂದರೇನು? ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿ “ಆಕ್ಯುಪೇಶನ್‌’ ಎಂದರೆ ಕೆಲಸ ಅಥವಾ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ಜನರ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಥವಾ ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ, ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ನಿಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನೀವು ಬಯಸುವ ಮತ್ತು ಮಾಡಬೇಕಾದ ವಿಷಯಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಆಕ್ಯುಪೇಷನಲ್‌ ಥೆರಪಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವು ಆರೋಗ್ಯ, ಯೋಗಕ್ಷೇಮ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ನಿಮ್ಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಇದು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು, ಸ್ವಯಂಸೇವಕರಾಗಿ, ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವುದು, ಇತರ ಅನೇಕವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಸಾಧಿಸಲು ಬಯಸುವ ಯಾವುದೇ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿ ನಿಮಗಾಗಿ ಏನು ಮಾಡಬಹುದು?

ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ಜೀವನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ದೈನಂದಿನ ಜೀವನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು (ಸ್ನಾನ, ಬಟ್ಟೆ ಧರಿಸಲು ಮತ್ತು ತಿನ್ನುವುದು), ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ ವಸ್ತುಗಳು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಶವರ್‌ ಕುರ್ಚಿಗಳು ಅಥವಾ ದೈನಂದಿನ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲು ಉಪಕರಣಗಳು.),

ಆರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ತರಬೇತಿ, ದೈನಂದಿನ ದಿನಚರಿಗಳನ್ನು ಯೋಜನೆ ಮಾಡಿ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಸುಲಭಪಡಿಸುವುದು, ಕೆಲಸ, ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ವಿರಾಮ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವುದು, ಸ್ಮರಣೆ, ಏಕಾಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರಗಳು (ಉದಾ., ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಆದ್ಯತೆ, ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಅರಿವು), ಬೀಳುವಿಕೆಯ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಮನೆಯ ಪ್ರವೇಶಸಾಧ್ಯತೆ ಅಂಗವಿಕಲರಿಗೆ ಬಳಸಲು ಚಲನಶೀಲತೆಯ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜನರಿಗೆ ಮನೆಗಳನ್ನು ಸುಲಭ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿಸುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದು ಇಳಿಜಾರುಗಳು, ಗ್ರಾಬ್‌ ಬಾರ್‌ ಗಳು, ಅಗಲವಾದ ದ್ವಾರಗಳು ಮತ್ತು ಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಇತರ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳಂತಹ ಮಾರ್ಪಾಡುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು.

ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿ ಅನ್ವಯಿಸುವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು

ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಸ್ಟರು ಮೂಳೆಚಿಕಿತ್ಸೆ, ನರವಿಜ್ಞಾನ, ಪೀಡಿಯಾಟ್ರಿಕ್ಸ್‌,  ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ, ಪುನ ರ್ವಸತಿ ಮತ್ತು ಜೆರಿಯಾಟ್ರಿಕ್ಸ್‌ನಂತಹ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ಮೂಳೆಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೂಳೆ ಗಾಯಗಳು ಅಥವಾ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳ ಅನಂತರ ಜನರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಪುನಃ ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನೋವನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಿ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜನರಿಗೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ, ಬಲ ಭುಜದ ಮುರಿತ, ಆದ್ದರಿಂದ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಅಂದರೆ ಬಟ್ಟೆ ಧರಿಸಲು, ತಿನ್ನಲು, ಸ್ನಾನ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ತಾನಾಗಿ ಮಾಡಲು ಕಷ್ಟಪಡುತ್ತಾನೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇಲ್ಲಿ ಚಲನೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ವ್ಯಾಯಾಮ ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನೋವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ವೇಗವಾಗಿ ಗುಣವಾಗಲು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಬಯಸಿದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಸುಲಭವಾದ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಿರುವಾಗ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹಿಪ್‌ ರಿಪ್ಲೇಸ್‌ ಮೆಂಟ್‌ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯಿಂದ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಚಲನ ಶೀಲತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮನೆಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು.

ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳು (splints) ಪೀಡಿತ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನಿಶ್ಚಲಗೊಳಿಸಲು, ನೋವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಗುಣಪಡಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಸ್ಟರು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಕಸ್ಟಮ್‌ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ ಗಳನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮುರಿದ ಮಣಿಕಟ್ಟನ್ನು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು ಅಥವಾ ಸ್ನಾಯುರಜ್ಜು ಗಾಯದಿಂದ ಬೆರಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಜೋಡಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ ಅನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.

ನರವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ, ನರವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಒಂದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಮಾಡುವಂಥ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯುವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಳಸುವುದು, ವಾಕರ್‌, ಗಾಲಿಕುರ್ಚಿಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಳಸುವುದು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಆಕ್‌ಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಸ್ಟರು ಸ್ಟ್ರೋಕ್‌ ಆದ ಅನಂತರ (stroke) ಮೆಮೊರಿ ಮತ್ತು ಗಮನ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಅರಿವಿನ ಪುನರ್ವಸತಿ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.

ಚಲನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಚಲನೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲು ಭುಜದ ಜೋಲಿಗಳು (shoulder sling) ಅಥವಾ ವಾಕರ್ಸ್‌ (walkers) ಅಥವಾ ಬೆತ್ತಗಳಂತಹ (canes) ಚಲನಶೀಲ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಅವರು ಜನರಿಗೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ನೀಡಬಹುದು. ನರವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ಮೆದುಳಿನ ಪೆಟ್ಟಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಅರಿವಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು, ಕೈಕಾಲುಗಳ ಚಾಲನೆ ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಂತಹ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಅವರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದರ ಮೇಲೆ ಇದು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಅರಿವಿನ ಪುನರ್ವಸತಿ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆ-ಪರಿಹರಣೆ, ದೇಹದ ಚಲನೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ದೈಹಿಕ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ಉಪಕರಣಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಈ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಗತ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಪೀಡಿಯಾಟ್ರಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಸುಧಾರಿ ಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಪೀಡಿ ಯಾಟ್ರಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ಸೆರೆಬ್ರಲ್‌ ಪಾಲ್ಸಿ (cerebral palsy).

ಮಕ್ಕಳ ದೈನಂದಿನ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಸ್ವತಃ ಮಾಡುವಂತೆ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ, ಅರಿವಿನ ಮತ್ತು ಸಂವೇದನಾ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿರುವ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ತಂತ್ರ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಕಳಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾ., ಅವರ ಕೈಬರಹದ ವೇಗ ಅಥವಾ ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು.

ಸಂವೇದನಾ ಸಂಸ್ಕರಣ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಸಂವೇದನಾ ಏಕೀಕರಣ ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ದೈಹಿಕ ಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಆಟ ಆಧಾರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೈ ಕಸುಬು ಸುಧಾರಿಸಲು ಕೈಬರಹದ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳಂತಹ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳನ್ನು ಇದು ಒಳ ಗೊಂಡಿದೆ. ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಸ್ಟರು ಸ್ವಯಂ-ಆರೈಕೆ ಕೌಶಲಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಶಾಲಾ ಸಿದ್ಧತೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆಟಿಸಂ (ASD), ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿ (ADHD) ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವಿಳಂಬಗಳಿರುವ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿ ಸುವಲ್ಲಿ ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಸ್ವಲೀನತೆಗಾಗಿ, ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಸ್ಟರು ಸಂವೇದನಾ ಏಕೀಕರಣ ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೌಶಲಗಳ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಎಡಿಎಚ್‌ಡಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಗಮನ ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ ನಿಯಂತ್ರಣ ತಂತ್ರಗಳು, ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕೌಶಲಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವಿಳಂಬಗಳಿಗೆ, ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಸ್ಟರು ದೈಹಿಕ ಶಕ್ತಿ ಅರಿವಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ನಡವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕಲಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಬಳಸುವುದು, ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಆತಂಕವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಾವಧಾನತೆ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಗುಂಪು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುವುದು.

ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಸ್ಟರು ದೈನಂದಿನ ದಿನಚರಿಗಳು, ಕೆಲಸ- ಸಂಬಂಧಿತ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಪರಿಹರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಅಥವಾ ಮನೋ ವೈದ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಖನ್ನತೆಗೆ ಒಳಗಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಸ್ಟರು ಜನರ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಯ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಗುರಿ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್‌ ಮೂಲಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಬಹುದು.

ಕೌನ್ಸೆಲಿಂಗ್‌ ಸೆಶನ್‌ಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಿಭಾಯಿಸುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಬಳಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಹೊಸ ದಿನಚರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಸುವುದು, ಯೋಗ, ಸಂಗೀತ, ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಓದುವುದು ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಹೊಸ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಸ್ಟರು ತಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಏಕೀಕರಣವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ (Schizophrenia) ವ್ಯಕ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ವಯಸ್ಸಾದ ವಯಸ್ಕರನ್ನು ಅವರ ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಂಬಲಿಸುವಲ್ಲಿ ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬಟ್ಟೆ ಧರಿಸಲು, ಅಡುಗೆ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ನೈರ್ಮಲ್ಯದಂತಹ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಚಲನಶೀಲತೆ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬಹುದು. ಮೆಮೊರಿ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳ ಮೂಲಕ ಅರಿವಿನ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಬೀಳುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ ಮನೆಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸಲು ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಥವಾ ವಿರಾಮ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ದೈನಂದಿನ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ ಪರಿಸರವನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳೆಂದರೆ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ ಪಾತ್ರೆಗಳು, ಗ್ರಾಬ್‌ ಬಾರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಎತ್ತರದ ಶೌಚಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಳಸಬೇಕೆಂದು ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ಜಂಟಿ ರಕ್ಷಣೆ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಂಧಿವಾತ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಸಹಾಯಕ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನೋವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಮಾರ್ಪಾಡುಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ನಾವು ಶಕ್ತಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲು ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡು ತ್ತದೆ. ಸಂಧಿವಾತ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಸ್ವಾತಂರ್ತ್ಯ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಗುರಿಯಾಗಿದೆ.

ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಆರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಅವರ ಕೌಶಲ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ತಂತ್ರಗಳು, ಶಕ್ತಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ-ಆರೈಕೆ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಆರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ದೇಹದ ಯಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಸುರಕ್ಷಿತ ವರ್ಗಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರನ್ನು ಹೇಗೆ ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಆರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂರ್ತ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಗಾಲಿಕುರ್ಚಿಗಳು (wheelchairs), ಬೆತ್ತಗಳು (canes), ಊರುಗೋಲುಗಳು (crutches), ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳು (splints), ಪ್ರಾಸ್ಥೆಟಿಕ್ಸ್ (prosthetics) ಮತ್ತು ಆರ್ಥೋಟಿಕ್ಸ್ (orthotics) ಅನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಳಸುವುದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ‌

ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿ ಇತರ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಿಗಿಂತ ಹೇಗೆ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ?

ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಮೇರಿ ರೈಲಿ (Mary Reily) ಒಂದು ಉಪನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ (The Eleanor Clarke Slagle Lecture, 1962) ಒಮ್ಮೆ ಹೇಳಿದರು, “Man, through the use of his hands, as they are energized by mind and will, can influence the state of his own health.”& ‘ಮನುಷ್ಯ, ತನ್ನ ಕೈಗಳ ಬಳಕೆಯ ಮೂಲಕ, ಅವರು ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಶಕ್ತಿಯುತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅವನ ಸ್ವಂತ ಆರೋಗ್ಯದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸಬಹುದು.’ ಈ ಉಲ್ಲೇಖದ ಅರ್ಥವೇನೆಂದರೆ, ನಾವು ನಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ಣಯದಿಂದ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಕೈಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಾಗ, ನಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನಾವು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ. ‌

ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ನಮ್ಮ ಕೈಗಳನ್ನು ಬುದ್ದಿಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಬಳಸುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯವನ್ನು ಇದು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾದ ದಿನನಿತ್ಯದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುವ ಕೆಲವು ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿಯು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ, ನೈಜ-ಜೀವನದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಮಹತ್ವ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ದೈಹಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಸಮಗ್ರ ವಿಧಾನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಗತ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಗುರಿಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಜನರು ತಮ್ಮ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಆಕ್ಯುಪೇಷನಲ್‌ ಥೆರಪಿ ಇತರ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಆರೋಗ್ಯ ವೃತ್ತಿಪರರಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.

-ನಿಖಿತಾ

4ನೇ ವರ್ಷದ ಬಿಒಟಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ

–ಶಾಲಿನಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್‌

ಅಸಿಸ್ಟೆಂಟ್‌ ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌-ಹಿರಿಯ ಶ್ರೇಣಿ

ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿ ವಿಭಾಗ,

ಎಂಸಿಎಚ್‌ಪಿ, ಮಾಹೆ, ಮಣಿಪಾಲ

(ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿರುವ ವಿಚಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ: ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು, ಆಕ್ಯುಪೇಶನಲ್‌ ಥೆರಪಿ ವಿಭಾಗ, ಕೆಎಂಸಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಮಂಗಳೂರು)