ಶಂಖನಾದದಲ್ಲಿ ಸಪ್ತಸ್ವರಗಳು!

ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲೂ ಕೂಟವಾದ್ಯವಾದ ಶಂಖ

Team Udayavani, Apr 16, 2022, 3:49 PM IST

shankha

ಅರುವತ್ತು ವಿಧದ ಬಣ್ಣದ ಮೃದ್ವಂಗಿ ಜಾತಿಯ ಸಮುದ್ರ ಜೀವಿಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾಗುವ ಶಂಖವು ಇಂಡೋಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಶಂಖ ಎರಡು ಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಊದುವ ಹಾಗೂ ಪೂಜಾದಿ ಅಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಬಳಸುವ ಶಂಖ. ಎಡಮುರಿ ಊದಲು ಹಾಗೂ ಬಲಮುರಿ ಶಂಖ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಅಲ್ಲದೇ ಶಂಖಗಳನ್ನು ಅಲಂಕಾರಿಕ ವಸ್ತುವಾಗಿಯೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಶಂಖನಾದ ಒಂದು ಗಂಭೀರ ನಾದ. ಒಮ್ಮೆ ಕೇಳಿದರೆ ಮತ್ತೂಮ್ಮೆ ಕೇಳಬೇಕೆನಿಸುವ ನಾದ. ಪೂಜಾಗೃಹದಲ್ಲಾಗಲಿ, ದೇವಾಲಯ, ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಾಗಲಿ ಶಂಖನಾದಕ್ಕೆ ಅದರದ್ದೇ ಆದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗುಣ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನಗಳಿವೆ.

ಶಂಖನಾದವನ್ನು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಡೆಸಿದ್ದು 1992ರಲ್ಲಿ. ಕಂಕಾರ್ಡಿಯಾ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ, ಆ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಬೆನ್ನಿಗೆ ಅದನ್ನಾಧರಿಸಿ ಬೇರೆ ಹಲವು ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದವು. ಒಂದು ಪಿಎಚ್‌.ಡಿ. ಪ್ರಬಂಧ, ಮೂರು ಮಾಸ್ಟರ್ಸ್‌ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಪ್ರಕಾಶಕ್ಕೆ ಬಂದುವು.

ಶಂಖವನ್ನು ಊದುವ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಊದುವ ಕೊಳವೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ತಿರುವಾರೂರು ದೇವಸ್ಥಾನದ ಪ್ರಧಾನ ಶಂಖವಾದಕರಾಗಿದ್ದ ಸಂಗು ಮಹಾಲಿಂಗ ಪಿಳೈ ಅವರು ಅನೇಕ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಕಛೇರಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಸಂಗೀತ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಬಲ್ಲ ಕಾರಣ ಶಂಖ ನಾದವನ್ನು ಸಂಗೀತ ಕಛೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರುತಿ ಹಿಡಿಯಲು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದರಂತೆ ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ. ಎಡ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಶಂಖವನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಬಲ ಕೈಯನ್ನು ಶಂಖದ ಬಾಯಿಯ ಒಳಗೆ ಹಿಂದೆ ಮುಂದೆ ಎಳೆದರೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಂಪನಾಂಕಗಳ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಬಾರಿಸಬಹುದು. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಶಂಖವನ್ನು ಒಂದು ಕೂಟವಾದ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ರಪಂಚದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಶಂಖನಾದಕ್ಕೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಉಪಯೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನಗಳಿವೆ. ಬುದ್ಧ ಮತದಲ್ಲಿ ಶಂಖ ನಾದಕ್ಕೆ ಎತ್ತರದ ಸ್ಥಾನವಿದ್ದರೆ, ಗ್ರೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಂಜು ಮುಸುಕಿದ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಮೀನು ಹಿಡಿಯಲು ಹೋದ ದೋಣಿಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಢಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆಯದಂತೆ ಅಪಾಯ ಸೂಚಕಗಳಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಶಂಖದ ಹುಳಗಳು ಶಂಖದ ಗುಹೆಯೊಳಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರಪಂಚದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ಶಂಖಗಳ ಆಕೃತಿಗಳು ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಶಂಖದ ಚಿಪ್ಪಿನ ಒಳಗೆ ಶಂಕುವಿನಾಕಾರದ ತೂತು ಸುರುಳಿ ಸುರುಳಿಯಾಗಿ ಇರುವ ಕಾರಣ ಇದರಿಂದ ಹೊರಡುವ ಸ್ವರವು ಸುರುಳಿ ಸುತ್ತಿರುವ ಕೊಂಬುವಾದ್ಯದ ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕೊಳವೆಯ ಉದ್ದವನ್ನು ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಅದರಿಂದ ಹೊರಡುವ ಶಬ್ದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಂಪನಾಂಕಗಳಿವೆ.

ಶಂಖದ ಹೊರಗಿನ ಉದ್ದಕ್ಕಿಂತ ತೂತಿನ ಉದ್ದ ಎರಡು ಪಾಲು ಹೆಚ್ಚು ಇದೆ. ಮಹಾಭಾರತದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವೀರನ ಶಂಖಕ್ಕೂ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಂಪನಾಂಕಗಳಿದ್ದು ಯಾವ ವೀರನು ಯುದ್ಧ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಚಿಪ್ಪಿನ ಒಳಗಿನ ಹುಳವು ಸತ್ತಾಗ ಹುಳವನ್ನು ಹೊರಗೆ ತೆಗೆದು ಚಿಪ್ಪನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಿ ಅದರ ಮುಚ್ಚಿದ ಕೊನೆಯನ್ನು ತೂತು ಕೊರೆಯುವ ಯಂತ್ರ, ಗರಗಸ ಅಥವಾ ಹರಿತವಾದ ಆಯುಧಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ತೂತು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆ ಮೇಲೆ ಒರಟು ಕಾಗದವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಕೊರೆದ ಬಾಯನ್ನು ನಯಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮ ತುಟಿಗಳನ್ನು ಕಂಪಿಸಿ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಊದಿದಾಗ ಆ ಶಂಖದ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಕಂಪನಾಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಶಂಖನಾದವು ಹೊರಡುತ್ತದೆ. ಶಂಖನಾದವನ್ನು ನಾದಗ್ರಾಹಕಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಹಣ ಮಾಡಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದರೆ ಆ ನಾದಕ್ಕೆ 10ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಅಧಿಕವಾಗಿ ಸಂಗತಾಂಕಗಳಿವೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಶಂಖಗಳ ಕಂಪನಾಂಕಗಳೂ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಂಗತಾಂಕಗಳ ಬೆಲೆ ಮತ್ತು ಎಷ್ಟು ಸಂಗತಾಂಕಗಳಿವೆ ಎನ್ನುವುದರ ಮೇಲೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಶಂಖದ ನಾದವನ್ನೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಓಂಕಾರ ನಾದದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕಂಪನಾಂಕಗಳನ್ನು ಶಂಖನಾದದ ಕಂಪನಾಂಕಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿ ಅವೆರಡರ ಮಧ್ಯೆ ತುಂಬಾ ಸಾಮ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಯಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಶಂಖದ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾದ ಉಪಯೋಗಗಳು ಕೆಲವು ಇವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಾಹನಗಳ ಆಗಮನ ಸೂಚಕವಾಗಿ, ಕಡಿಮೆ ಗಾತ್ರದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ತೀಕ್ಷ್ಣ ನಾದವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ನಾದ ಮೂಲ ಯಂತ್ರವಾಗಿಯೂ ಶಂಖಗಳು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ.

ರಾಮ ಭಟ್‌, ಕೆನಡಾ

ಟಾಪ್ ನ್ಯೂಸ್

1-chilly

Surat; ವಂಚಿಸಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಟ್ಟಿದ್ದ 6 ಲಕ್ಷ ಮೌಲ್ಯದ ಒಣಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಪತ್ತೆ

army

J&K:ಪಾಕ್ ಮೂಲದ ಎಲ್‌ಇಟಿ ಉನ್ನತ ಕಮಾಂಡರ್ ನನ್ನ ಹೊಡೆದುರುಳಿಸಿದ ಸೇನೆ

Pushpa2: ಅಲ್ಲು ಅರ್ಜುನ್‌ ‘ಪುಷ್ಪ-2’ ಐಟಂ ಹಾಡಿಗೆ ಹಜ್ಜೆ ಹಾಕಲಿದ್ದಾರೆ ಈ ಇಬ್ಬರು ನಟಿಯರು?

Pushpa2: ಅಲ್ಲು ಅರ್ಜುನ್‌ ‘ಪುಷ್ಪ-2’ ಐಟಂ ಹಾಡಿಗೆ ಹಜ್ಜೆ ಹಾಕಲಿದ್ದಾರೆ ಈ ಇಬ್ಬರು ನಟಿಯರು?

owaisi (2)

Owaisi; ತಿರುಪತಿಯಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಸ್ಟಾಫ್ ಇಲ್ಲದಿರುವಾಗ ವಕ್ಫ್ ನಲ್ಲೇಕೆ ಹಿಂದೂಗಳು

farukh abdulla

Sparks Row; ಉಗ್ರರನ್ನು ಹ*ತ್ಯೆ ಮಾಡಬಾರದು…: ಫಾರೂಕ್ ಅಬ್ದುಲ್ಲಾ ಹೇಳಿಕೆ

Shivaji Satam: ಕ್ಯಾಷಿಯರ್‌ ಆಗಿದ್ದ ಹುಡುಗ ಟಿವಿ ಲೋಕದ ʼಸಿಐಡಿʼಯಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಬಂದದ್ದೇಗೆ?

Shivaji Satam: ಕ್ಯಾಷಿಯರ್‌ ಆಗಿದ್ದ ಹುಡುಗ ಟಿವಿ ಲೋಕದ ʼಸಿಐಡಿʼಯಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಬಂದದ್ದೇಗೆ?

1-jmm

INDIA bloc; ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಸೀಟು ಹಂಚಿಕೆ ಒಪ್ಪಂದ ಅಂತಿಮ: ಜೆಎಂಎಂಗೆ 43 ಸ್ಥಾನ


ಈ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಇನ್ನಷ್ಟು ಇನ್ನಷ್ಟು ಸುದ್ದಿಗಳು

ಲಂಡನ್: ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥರ ಹೊಸ ಆವರಣಕ್ಕೆ ಸಂಗೀತ ನೃತ್ಯ ಸೇವೆ

ಲಂಡನ್: ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥರ ಹೊಸ ಆವರಣಕ್ಕೆ ಸಂಗೀತ ನೃತ್ಯ ಸೇವೆ

Desi Swara: ವಾರಾಣಸಿಯಲ್ಲಿನ ಲಾಲ್‌ ಬಹದ್ದೂರ್‌ ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರ ಮನೆ

Desi Swara: ವಾರಾಣಸಿಯಲ್ಲಿನ ಲಾಲ್‌ ಬಹದ್ದೂರ್‌ ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರ ಮನೆ

Desi Swara: ತಪ್ಪು ಮಾಡದವ್ರು ಯಾರವ್ರೆ, ತಪ್ಪೇ ಮಾಡದವ್ರು ಎಲ್ಲವ್ರೇ ?

Desi Swara: ತಪ್ಪು ಮಾಡದವ್ರು ಯಾರವ್ರೆ, ತಪ್ಪೇ ಮಾಡದವ್ರು ಎಲ್ಲವ್ರೇ ?

Desi Swara: ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದುಬೈ ಗಡಿನಾಡ ಉತ್ಸವ ಸಂಭ್ರಮ

Desi Swara: ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದುಬೈ ಗಡಿನಾಡ ಉತ್ಸವ ಸಂಭ್ರಮ

Desi Swara: ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌-“ಮಿಸ್‌ ಇಂಡಿಯಾ’ ಕಿರೀಟ ಗೆದ್ದ ಮೊದಲ ಕನ್ನಡತಿ ಜೀವಿಕಾ

Desi Swara: ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌-“ಮಿಸ್‌ ಇಂಡಿಯಾ’ ಕಿರೀಟ ಗೆದ್ದ ಮೊದಲ ಕನ್ನಡತಿ ಜೀವಿಕಾ

MUST WATCH

udayavani youtube

ಗೋವಿನ ಪೂಜೆ ಯಾಕಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕು?

udayavani youtube

ಮೇಲುಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ದೀಪಾವಳಿ ಆಚರಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಮಾತು ನಿಜವೋ ಸುಳ್ಳೋ

udayavani youtube

ಗಣಪತಿ ಸಹಕಾರಿ ವ್ಯವಸಾಯಕ ಸಂಘ ‘ನಿ.’ ಕೆಮ್ಮಣ್ಣು ಶತಾಭಿವಂದನಂ ಸಮಾರೋಪ ಸಂಭ್ರಮ ಸಂಪನ್ನ

udayavani youtube

ಉದಯವಾಣಿ’ಚಿಣ್ಣರ ಬಣ್ಣ -2024

udayavani youtube

ಹಬ್ಬದ ಊಟವೇ ಈ ಹೋಟೆಲ್ ನ ಸ್ಪೆಷಾಲಿಟಿ

ಹೊಸ ಸೇರ್ಪಡೆ

1-chilly

Surat; ವಂಚಿಸಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಟ್ಟಿದ್ದ 6 ಲಕ್ಷ ಮೌಲ್ಯದ ಒಣಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಪತ್ತೆ

attack

Subrahmanya; ಅನ್ಯಕೋಮಿನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಗೆ ಮೆಸೇಜ್: ಗುಂಪಿನಿಂದ ಯುವಕನಿಗೆ ಥಳಿತ

1-reeee

Kundapura; ನಿಯಂತ್ರಣ ತಪ್ಪಿ ಗದ್ದೆಗೆ ಉರುಳಿದ ಬೈಕ್: ಸವಾರ ದುರ್ಮರ*ಣ

army

J&K:ಪಾಕ್ ಮೂಲದ ಎಲ್‌ಇಟಿ ಉನ್ನತ ಕಮಾಂಡರ್ ನನ್ನ ಹೊಡೆದುರುಳಿಸಿದ ಸೇನೆ

Pushpa2: ಅಲ್ಲು ಅರ್ಜುನ್‌ ‘ಪುಷ್ಪ-2’ ಐಟಂ ಹಾಡಿಗೆ ಹಜ್ಜೆ ಹಾಕಲಿದ್ದಾರೆ ಈ ಇಬ್ಬರು ನಟಿಯರು?

Pushpa2: ಅಲ್ಲು ಅರ್ಜುನ್‌ ‘ಪುಷ್ಪ-2’ ಐಟಂ ಹಾಡಿಗೆ ಹಜ್ಜೆ ಹಾಕಲಿದ್ದಾರೆ ಈ ಇಬ್ಬರು ನಟಿಯರು?

Thanks for visiting Udayavani

You seem to have an Ad Blocker on.
To continue reading, please turn it off or whitelist Udayavani.