ಮತ್ತೆ ಸಾವಿನ ಭೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹಜಾರಸ್‌

Team Udayavani, Aug 23, 2021, 6:40 AM IST

ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ತಾಲಿಬಾನಿಗಳ ಆಡಳಿತ ಆರಂಭವಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಸಾಕು, ಅಲ್ಲಿನ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗಿಂತ ಮೊದಲು ನಡುಕ ಹುಟ್ಟುವುದು ಹಜಾರಸ್‌ ಸಮುದಾಯದ ಜನರಿಗೆ. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಅಫ್ಘಾನ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಶೇ.67ರಷ್ಟಿದ್ದ ಹಜಾರಸ್‌ ಸಮುದಾಯ ಈಗ ತೀರಾ ಶೇ.10 ರಿಂದ 12ರಷ್ಟಕ್ಕೆ ಇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ಇವರನ್ನು ತಾಲಿಬಾನಿಗಳು ಕೊಂದು ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ ಇವರ ಆತಂಕ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಲು ಕಾರಣವೂ ಇದೆ. ಮೊನ್ನೆಯಷ್ಟೇ ಇವರ ನಾಯಕ ಅಬ್ದುಲ್‌ ಅಲಿ ಮಝಾರಿ ಅವರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ತಾಲಿಬಾನಿಗಳು ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಯಾರಿವರು ಹಜಾರಸ್‌ಗಳು  :

ಇದು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯ. ಇವರು ತಮ್ಮನ್ನು ಮುಂಗೋಲ್‌ ಸಾಮ್ರಾಟ ಚೆಂಗೀಸ್‌ ಖಾನ್‌ನ ವಂಶಸ್ಥರು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಮುದಾಯ. ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇವರು ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ. 13ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮುಂಗೋಲ್‌ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಅಧೀನದಲ್ಲೇ ಇಡೀ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನವಿತ್ತು. 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪಶ್ತುನ್‌ ರಾಜ ಅಹ್ಮದ್‌ ಶಾ ದುರಾನಿ ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಪಶ್ತುನ್‌ ರಾಜ ಸುನ್ನಿಗೆ ಸೇರಿದನಾಗಿದ್ದು, ಹಜಾರಸ್‌ಗಳು ಶಿಯಾಗೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ತಾಲಿಬಾನಿಗಳಿಗೇಕೆ ದ್ವೇಷ?  :

ಹಜಾರಸ್‌ಗಳು ಶಿಯಾ ಮುಸ್ಲಿಮರಾಗಿರುವುದೇ ತಾಲಿಬಾನ್‌ ಉಗ್ರರ ಪ್ರಮುಖ ದ್ವೇಷಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅಫ್ಘಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುನ್ನಿ ಮುಸ್ಲಿಮರೇ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿದ್ದು, ಇವರೂ ಶಿಯಾಗೆ ಸೇರಿದವರನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಜತೆಗೆ ಪರ್ಶಿಯನ್‌ ಲಿಪಿ ಹೊಂದಿರುವ ಹಜಾರಗಿ ಎಂಬ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಮಾತನಾಡುವ ಇವರು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೇಶದ ಉಳಿದವರಿಗಿಂತ ಬೇರೆಯಾಗಿಯೇ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

19ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಆಕ್ರಮಣ  : 

ಹಜಾರಸ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಶುರುವಾಗಿದ್ದು 19ನೇ ಶತಮಾನ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ. ಪಶ್ತುನ್‌ ರಾಜ ಅಮೀರ್‌ ಅಬ್ದುಲ್‌ ರೆಹಮಾನ್‌, ಶಿಯಾದವರ ಸಾಮೂಹಿಕ ಹತ್ಯೆಗೆ ಆದೇಶ ನೀಡಿದ್ದ. ಹೀಗಾಗಿ ಇವರ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಒಮ್ಮೆಗೆ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅನಂತರದಲ್ಲೂ ಇವರನ್ನು ಗುಲಾಮರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿ ಬೇರೆ ಕಡೆಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ತಾಲಿಬಾನಿಗಳ ಕಾಲದಲ್ಲಿ  :

1990ರ ಅನಂತರದಲ್ಲಿ ಹಜಾರಸ್‌ಗಳ ಮೇಲಿನ ಆಕ್ರಮಣ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ತಾಲಿಬಾನ್‌ ಉಗ್ರರೇ ಶಿಯಾಗೆ ಸೇರಿದ ಇವರನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಹತ್ಯೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. 1990ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ತಾಲಿಬಾನ್‌ ಕಮಾಂಡರ್‌ ಮೌಲಾವಾಯಿ ಮೊಹಮ್ಮದ್‌ ಹನೀಫ್, ಹಜಾರಸ್‌ಗಳು ಮುಸ್ಲಿಮರಲ್ಲ, ನೀವು ಅವರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಬಹುದು ಎಂದು ತನ್ನ ಸಂಗಡಿಗರಿಗೆ ಹೇಳಿದ್ದ. ಹೀಗಾಗಿಯೇ 1998ರಲ್ಲಿ ಮಝರ್‌ ಐ ಶರೀಫ್ನಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಹಜಾರಸ್‌ ಜನರನ್ನು ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ಕೊಂದು ಹಾಕಲಾಗಿತ್ತು. ತಾಲಿಬಾನ್‌ ಉಗ್ರರನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಾಡಲು ಅಮೆರಿಕ ಸೇನೆಯೇ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಬಂದು ಆಳ್ವಿಕೆ ಶುರು ಮಾಡಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅನಂತರದಲ್ಲೂ ಹಜಾರಸ್‌ಗಳಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲೂ ಇವರ ಮೇಲೆ ಕಿರುಕುಳ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು. ಅಂದರೆ ಐಸಿಸ್‌, ತಾಲಿಬಾನ್‌ ಉಗ್ರರು ಇವರ ಮಸೀದಿಗಳು, ಶಾಲೆಗಳು, ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿ ದಾಳಿ ನಡೆಸುತ್ತಲೇ ಇದ್ದರು. ಕಳೆದ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಷ್ಟೇ ಕಾಬೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಜಾರಸ್‌ಗಳೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ದಶ್‌¤ ಇ ಬರ್ಚಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್‌ ಸ್ಫೋಟವಾಗಿ 60 ಮಂದಿ ಅಸುನೀಗಿದ್ದರು.